Ver galería

Ver vídeo

“O espazo é inusual, non porque non teña valor escénico, que o ten, senón porque non está sometido as condicións habituais dun teatro. […] Esa idea de colocar ao espectador noutra circunstancia con respecto a historia que se está contando é unha parte imprescindible da proposta. […] A proposta vai subliñando todas esas dificultades sobre as que os humanos fomos construíndo un tipo de cultura, que é a cultura do sufrimento, e que é a cultura de como cada un espera dos demais o que non espera dar. Nese aspecto é un triángulo enfermizo, e é un triángulo de poder, que utiliza o amor, ou a necesidade do amor, ou incluso a necesidade do desexo, para que uns personaxes vaian, alternativamente, impoñéndose aos outros. E, a partir de aí, non está na vocación da montaxe contar a novela de Dostoievski en absoluto, senón que está máis ben en sinalar aqueles momentos da novela no que a condición humana queda máis revelada, que son os momentos da relación entre eles. Deste xeito, a colocación da historia no centro de onde están sentados os espectadores axuda a que os espectadores estean máis cerca desa condición humana. E é verdade que ás veces o teatro pola distancia, e a pesar do seu combate dialéctico e escénico, sitúa a acción un pouco lonxe dos espectadores. […] Neste caso, e dado que é un combate moi humano, e que non hai razóns obxectivas para que os personaxes se comporten así (compórtanse así porque son así, porque son humanos), esa proximidade favorece moito a translación das intencións narrativas da obra. É dicir, en certo modo o espectador está pegado ao que lle sucede aos personaxes, está pegado a eles, está pegado aos seus detalles, e tamén está pegado aos comportamentos. […] O espectador ten que sentirse parte da circunstancia, porque a circunstancia é moi envolvente. E por ese lado a compañía desenvolvese ben, con moita soltura, e sen moito medo á proximidade. […] A obra non busca a comodidade da narración, senón que busca trasladar a complexidade de todos os sentimentos, e quizais dese comportamento que cando un sae de velo acaba por pensar que a especie humana é caprichosa e o seu comportamento non está sometido á razón, e eu creo que ese conflito (porqué suceden as cousas e porqué os humanos nos comportamos así, é poderíamos chegar á conclusión de que nos comportamos como idiotas), queda ben reflectido. […] Mónica de Nut é un dos acertos da montaxe. […] Non é un personaxe accesorio nin é un elemento gratuíto, nin decorativo: está introducindo ao espectador nos estados emocionais. […] Está suxerindo ao espectador como ten que colocarse emocionalmente ante o que vai suceder. E polo tanto é eficaz e é, seguramente, un dos activos da obra.”
CAMILO FRANCO. DIARIO CULTURAL (RADIO GALEGA)

“De mulleres mortas e príncipes idiotas. Dá pracer, cando sucede, atopar un proxecto comprometido sen coartada co feito teatral. É o caso da compañía Cámara Negra, dirixida polo sevillano Carlos Alvarez-Osorio. […] É de admirar a coherencia dunha estética que toma por axiomas a austeridade formal e un certo conceptismo, aquela vella arela barroca de dicir moito con pouco. O desenvolvemento de tales premisas leva aparellado un proceso de creación aberto no que se procura o reencontro co ritual teatral, nunha liña que nos devolve en estado puro as intuicións das vellas vangardas do século XX e a narrativa intensa dos seus teóricos, de Beckett a Artaud e de Grotowski a Peter Brook. Hai aínda unha pulcritude no proceso de creación de Cámara Negra, o que os antigos estoicos denominaban o “decoro” -xusta correspondencia entre o que se di e o que se quere dicir- que é se cadra un dos sinais máis impactantes da compañía. En “Mujer Muerta Caminando” pártese, por caso, da novela “O Idiota” de Dostoiewski, un texto consagrado no canon da literatura rusa do XIX, do que se destila a química dramática para ofrecer unha adaptación máis que válida nos parámetros perceptivos do público actual. O resultado escurece case por completo a orixe ou referencia literaria para presentarse como feito teatral absoluto, isto é, único e universal, aquí e agora. […] Conta Osorio no elenco desta peza, presentada na Zona C de Compostela -un espazo municipal que parece reivindicarse para a experimentación escénica- con Teté García, Alfredo Padilla e Xosé Manuel Esperante nos papeis protagonistas e con Mónica de Nut no duplo rol de cantora lírica e celadora do espazo escénico, nun delicado exercicio de metafísica teatral que a un servidor non podía deixar de conmover. E é que os fragmentos líricos da cantora viguesa e a súa imposición física sobre o espazo, a xeito de deusa gardiá, manteñen o drama pechado nun círculo infernal apenas marcado por unha alfombra e varios candeeiros, única e medida iluminación da peza. A intensidade do lance dramático entre os tres protagonistas fica así apuntalada pola voz fascinante e o rostro duro e inflexible de De Nut, que apenas se compromete na acción para manifestar unha puntual compaixón polo príncipe idiota, interpretado por Esperante. Brancos e negros no vestiario e o uso ben temperado da nudez, confiren o extremismo preciso ao drama pasional entre Teté García e Alfredo Padilla onde o personaxe de Esperante aparece como variable catastrófica no seu estúpido optimismo. A muller xa está morta en vida, camiñando de xeito fatídico cara á fin nos brazos do macho arcaico e brutal ofrecido por Padilla, pero por un intre, no medio dun cínico xogo de sedución onde non dubida en usar o corpo e a alma do príncipe para encirrar os instintos do seu amado e predestinado ogro, déixase levar por ese idealismo obsceno que o príncipe atesoura na súa inocencia. Soña esperta na redención, ese tema tan caro aos novelistas rusos do XIX, mais acaba por caer rendida á ditadura informe das paixóns, presa dun determinismo case biolóxico capaz de escandalizar os idealismos culturais da posmodernidade, cifrados na utopía da infinita auto-plasticidade do individuo. Isto, penso eu, é o que a peza vai procurar en Dostoiewski, a oportunidade dun argumento clásico para nos devolver un drama conturbado que recusa as presuncións do presente con austera eficacia. Gustoume e espero que se note.”
CARLOS SANTIAGO. DIOIVO

“Ritos de morte. […] Unha interesante proposta […] en que a compañía desprega todos os recursos cos que elabora o seu discurso, formalmente austero. Tentan “sacar dos mínimos elementos o máximo significado”, afirman, e conségueno. A solución escenográfica para acomodárense a este espazo foi ben atinada: […] a disposición da acción nunha alfombra alongada co público sentado aos lados, cunhas candeas como barreira (e única iluminación), implica o pouco habitual exercicio de vermos á vez a acción escénica, extremadamente próxima, e de ver o propio público e as súas reaccións. Isto de colectivizar a experiencia de espectadora ten o seu aquel… […] Ten algo de cerimonia, así e todo: a escena parece disposta para o ritual do sacrificio. É particularmente especial a presenza de Mónica de Nut, que actúa como mediadora entre a escena e o público: ten o control de varios elementos (a luz das candeas, varias pezas de vestiario), por veces convértese ela propia nun (en espello), e a través da súa voz intensa escoitamos pezas líricas que apoian ou subscriben a acción: o lamento da Arianna de Monteverdi, “Lasciate mi morire!” que abre o espectáculo, cando se nos presenta a muller morta estrada sobre o chan boca abaixo, adiántanos o contido da obra: é a historia dunha muller xa morta en vida, predisposta a acabar con ela. Non hai redención posible para ela, que remata por se entregar á morte. Toda a historia está artellada en torno á dominación: a que exerce o home brutal (Alfredo Padilla) sobre a muller que se prostitúe (Teté García), a que quere exercer ela sobre el a través da sedución, que non é máis ca a reafirmación do seu sometemento (el chámaa “Mi reina” mentres a viola), a que exercen os dous sobre o idiota. Xogan con el, malia chegar a crer esta muller morta, por un momento, que hai esperanza, e compartir o inocente optimismo do príncipe. Pero acabará por se rir del, co riso histérico de quen é consciente da propia miseria, e da imposibilidade de saír dela (“ríete! Haz como yo!”), e por camiñar cara á súa propia morte. […] Cámara Negra na súa traxectoria demostrouse quen de presentar textos fundamentais do teatro con propostas radicalmente novas, experimentais e sobrias. […] Un exercicio que deixa na espectadora ese desacougo que dá a consciencia.”
LARA ROZADOS. PRAZA PÚBLICA

Ver galería

Ver vídeo